Писатели, поэты Чувашии - юбиляры 2004 г. Василий Алендей (Василий Степанович Алендеев)
16 октября
- 85 лет со дня
рождения Василия Алендея (Василия Степановича Алендеева)
(1919–1989), чувашского писателя, народного писателя Чувашской Республики, участника Великой Отечественной войны.
Родился
в д.Кудеснеры (Кĕтеснер) Урмарского района Чувашской Республики.
В.Алендей – известный мастер прозы, поэт, публицист и критик. Работал заместителем директора Урмарской школы ФЗО, редактором районной газеты, редактором Чувашского книжного издательства, редактором журнала “Тăван Атăл”. Писать начал со стихов. Мастерство писателя особенно сильно проявилось в прозе. Eго любимые жанры – рассказ, повесть, роман, очерк. Основная проблематика его произведений – жизнь деревни, фронтовые будни солдат. Главные герои в них – хлеборобы–мастера, труженники колхозного села, солдаты–патриоты. За 30 лет творческой работы им написано и издано свыше 30 книг стихов и поэм, произведений для детей, очерков, рассказов, повестей и романов. Известен и как переводчик, и как автор публицистических статей о защите и охране окружающей среды.
Основные издания: “Вĕлле хурчĕ, ылтăн хурт”, “Виçĕ салтак”, “Виçĕ ывăлпа виçĕ хĕр”, “Йăмрасем çаплах кашлаççĕ“, “Курăксене авса çил вĕрет”, “Пирĕн кил”, “Салтак чĕри”. “Сар çÿçеллĕ сарă тутăр”, “Сÿнми çăлтăр”, “Çĕмĕрт çеçкере”, “Татах килсе кур”, “Тăрисем çÿлте юрлаççĕ“, “Тăрна сасси илтĕнет”, “Тăшман ункинче”, “Хветуççа”, “Хĕрлĕ кĕпе”, “Хирте вĕршĕнсем вĕçеççĕ“, “Ветер клонит травы”, “Запах хмеля”, “Красивая ты, рябина”, “Шел солдат” и др.
Григорьев Н. Ялан асăмра тăван уй–хир / Н.Григорьев.– Шупашкар: Чăваш кĕнеке изд–ви, 1982.– 64с.
Адюкова И. В.Алендей 80 çулта / И.Адюкова // Eлчĕк ен.– 1999.– 16 юпа.
Алендей В. Асамлă хăват / В.Алендей // Ялав.– 1976.– № 11.– С. 28–29.
Волков И. В.Алендей пултарулăхĕнчи паллă йĕрсем / И.Волков // Хĕрлĕ ялав (Вăрмар р–нĕ).– 2000.– 15 утă.
Волков И. Пултаруллăхĕ нумай енлĕччĕ / И.Волков // Хыпар.– 1998.– 18 пуш.
Волков И. Пурăннă пулсан... / И.Волков // Хĕрлĕ ялав (Вăрмар р–нĕ).– 1999.–23 юпа.
Григорьев Н. Ëç илемĕ / Н.Григорьев // Ялав.– 1980.– № 4.– С. 30–31.
Григорьев Н. Кунçул уттинчен юлмасăр / Н.Григорьев // Тăван Атăл.– 1979.– № 10.– С. 73–76.
Григорьев Н. Салтак паттăрлăхĕ / Н.Григорьев // Григорьев Н. Пархатарлă сăнар, сăнарлă чĕлхе.– Шупашкар, 1990.– С. 117–133.
Григорьев Н. Туслăхра – вăй / Н.Григорьев // Тăван Атăл.– 1981.– № 3.– С. 76–79.
Григорьев Н. Ялти ĕç илемĕ / Н.Григорьев // Григорьев Н. Пархатарлă сăнар, сăнарлă чĕлхе.– Шупашкар, 1990.– С. 134–147.
Давыдов–Анатри В. Халăх писателĕ / В.Давыдов–Анатри // Тăван Атăл.– 1989.– № 10.– С. 61–65.
Долгов–Кавалсем В. Яшлăх сăн–сăпачĕ / В.Долгов–Кавалсем// Хыпар.– 1997.– 12 чÿк.
Иванов Ип. Салтак чĕри /Ип.Иванов // Иванов Ип. Халăх чунĕ.– Шупашкар, 1972.– С. 100–104.
Изоркин А. Яшлăхри йĕртен пăрăнмасăр / А.Изоркин // Ялав.– 1973.– № 4.– С. 77–78.
Казанов А. Алендей çĕршывĕнче / А.Казанов // Хыпар.– 1999.– 19 юпа.
Маленков Э. Василий Алендей публицистики /Э.Маленков // Хĕрлĕ ялав (Вăрмар р–нĕ).– 1999.– 20 юпа, 1, 15, 17 раштав.
Маяксем Л. “Юратрăм эп, хирсем, сире...“ /Л.Маяксем // Хыпар.– 1999.– 19 юпа.
Ставский М. Халăх интересĕсемпе /М.Ставский // Григорьев Н. Сăмах вăйне туйса.– Шупашкар, 1992. –С. 159–162.
Станьял В. Еçчен ĕçчене савать / В.Станьял // Ялав.– 1979.– № 10.– С. 28–29.
Хлебников Г. Çĕр сиплĕхпе этем телейĕ / Г.Хлебников // Хлебников Г. Меслетпе ăсталăх.– Шупашкар, 1984.– С. 192–206.
Цыфаркин В. Асăну кĕтесĕ йĕркелесшĕн / В.Цыфаркин // Хыпар.– 2003.– 11 утă.
Цыфаркин ВE. Пирвайхисенчен пĕри / В.E.Цыфаркин // Цыфаркин В.E. Пирĕн ентешсем – ÿнер ĕçченĕсем.– Вăрмар, 1991.– С. 8–10.
Цыфаркин ВE Халăх писателĕ / В.E.Цыфаркин // Цыфаркин В.E. Пирĕн ентешсем – ÿнер ĕçченĕсем.– Вăрмар, 1991.– С. 23–25.
Ялгир П. Геройсем – ял çыннисем / П.Ялгир // Хресчен сасси.– 1999.– 26 юпа.
Артемьев Ю. Сила притяжения земли / Ю.Артемьев // Совет. Чувашия.– 1982.– 23 дек.
Давыдов–Анатри В. Наш народный Алендей / В.Давыдов–Анатри // Чăваш ен.– 1994.– 10–17 дек. (№ 50).– С. 7.
Федоров Г.И. Алендей Василий Степанович / Г.И.Федоров // Краткая чувашская энциклопедия.– 2001.– С. 61.
|